de

waarheid

zit in

je gevoel,

je gevoel

is altijd

de

waarheid!

schaduwkant

Schaduwkanten zijn de kanten van ons gedrag waar wij geen zicht op hebben of die we ontkennen. Ze maken je blind, laten je reageren vanuit je opgeslagen emoties en dus vanuit je hoofd. Ze zorgen voor irritaties, boosheid, of zelfs agressie, waardoor je snel in de verdediging of afwijzing zal gaan.
Met de schaduwzijde wordt de donkere kant van iemands karakter bedoeld. Iedereen heeft een schaduwzijde, een duistere kant. Het tegenovergestelde is de zonzijde, de positieve kant die ook bij elke persoon aanwezig is.

 

Je kunt het ook jouw schaduwkant of duistere kant noemen. Het is een kant waarover je in het algemeen niet graag praat. Zeker niet als je iemand ontmoet die jou nog niet goed kent, dan begin je niet gelijk over jouw donkere kant te praten. De donkerste kant van je persoonlijkheid hou je natuurlijk het liefst verborgen. Soms bewust, maar meestal onbewust. Nergens voor nodig, want er valt van alles te leren over de verborgen kanten van je persoonlijkheid. De minder mooie eigenschappen die je zo zorgvuldig hebt weggestopt, kunnen af en toe best van pas komen. 
Zonder iemand te willen aanzetten tot liederlijk drankmisbruik, is alcohol drinken de makkelijkste manier om verborgen eigenschappen van jezelf te ontdekken. 

 

Alles wat je in het dagelijks leven zo keurig weet weg te stoppen, komt op de vrijdagmiddagborrel gezellig naar boven. Een paar glazen wijn kan van de meest verlegen mensen party animals maken, maar het kan ook de nare kanten van iemand naar boven halen.

 

Zoals de gezellige buurman die op verjaardagen opeens seksistische grappen gaat maken of op de vuist wil met je vrienden. Al die eigenschappen die je niet van jezelf kent of wil kennen, kunnen op onverwachte momenten naar boven komen. Alcohol, maar ook vermoeidheid of op hol geslagen hormonen, er is altijd wel een verklaring voor gedrag dat je niet goed van jezelf kent. Toch is het een prachtige aanleiding om meer over jezelf te weten te komen. Wat je niet onder ogen wilt zien, kun je ook niet veranderen.

 

De schaduwkant is de persoon die je niet wilt zijn, maar die je wel bent. Iedereen doet onbewust zijn best om de minder mooie kanten verborgen te houden, voor de buitenwereld maar ook voor zichzelf. In de schaduw van de leuke persoon die je denkt te zijn, zitten seksuele en overlevingsinstincten, overblijfselen uit een tijd dat de mens vooral bezig was met overleven en reproduceren. 

 

En overleven doe je, net als dieren, door af en toe flink je klauwen uit te slaan. Ook is de schaduw een soort vuilnisbak waar alle eigenschappen in verdwijnen waarvan we van jongs af aan geleerd hebben dat ze niet goed zijn. Zou het niet heerlijk zijn om een keer iemand wiens hoofd je niet aanstaat een enorme klap in het gezicht te geven of te gaan stampvoeten als je je zin niet krijgt? 

 

Helaas hebben al die ouders vroeger vreselijk hun best gedaan om je dat gedrag af te leren. Maar ongecontroleerde woede-uitbarstingen, sterke seksuele driften, ziekelijke jaloezie, het is allemaal gedrag dat je in de schaduw met je meedraagt.

 

Dat betekent niet dat je alleen maar narigheid in de schaduw vindt. Volgens de Jungiaanse psycholoog liggen er ook schatten verborgen. In therapie kijken we altijd of er iets is waar je afstand van hebt gedaan, maar wat je in het dagelijks leven juist goed kunt gebruiken. Sommige van die ogenschijnlijk minder plezierige kanten zijn al die jaren misschien ten onrechte weggestopt. Eigenschappen die wel degelijk hun waarde kunnen hebben als je ze maar niet als negatief bestempelt.
Weerbaarheid is een eigenschap, die vooral vrouwen heel lang hebben gemist omdat ze als meisje hebben geleerd om maar vooral lief te zijn. Opkomen voor jezelf en de wereld opeisen is gedrag dat veel vrouwen eeuwenlang naar de schaduwkant van hun persoon hebben verbannen. De schaduwkant is een kant die je niet aan de buitenwereld wilt laten zien, maar die net zo veel bij je hoort als de kant die je wel laat zien. Het is heel belangrijk om jezelf te durven zijn, of te worden wie je bent.

Mensen doen onbewust vroeg in hun leven afstand van bepaalde eigenschappen die ze later juist heel goed kunnen gebruiken. Je kan pas een compleet mens worden als je alle eigenschappen van jezelf kent, ook de minder leuke. Het is heel belangrijk om jezelf te durven zijn, of te worden wie je bent.

 

Als ik in grote lijnen naar mezelf kijk, bestaat mijn schaduwkant uit agressie, driften, jaloezie en seksualiteit. Als kind zijnde tot aan de jaren twintig was ik een eenzame jongen. Een katholieke opvoeding die totaal niet strookte met mijn gevoel, geen beschikbare ouders in mijn omgeving, waardoor ik vanaf mijn 12e, acht jaar lang bij de overburen aandacht, erkenning en waardering kon vinden. Daar werd mijn eenzaamheid bevredigd door erkenning en waardering. Ik was jaloers op kinderen in mijn omgeving die in mijn ogen veel meer mochten dan ik toen dacht. Ik was bang om uit huis te moeten, gezien mijn vier jaar oudere broer vanaf zijn 12e naar de kostschool moest. 

 

Vanaf die tijd kan ik mij niets meer herinneren van mijn broer. De enige manier waarop ik thuis mijn agressie kwijt kon, was bij mijn zussen. Ook zij waren vanaf hun 19e het huis uit. Het voelde alsof ik alleen thuis was. In de puberteit ontdekte ik de mannelijke ontwikkeling van haargroei tot mijn eerste erecties. In die periode kon ik mijn agressie en driften kwijt met masturberen. Ik voelde me echt een jongen worden, kon voor de spiegel staan als een man, maar dat was maar voor een korte duur gezien de spiegel de puisten lieten zien. Ik kwam in een ander gevecht: wat zouden de vrienden om mij heen vinden van die puistenkop met daarbij nog zo’n mager, tenger bleek lijf? 

 

Voordat het weekend begon liet de spiegel zien welke puist het grootste was. Ik kan je vertellen, dat zo’n puist in mijn beleving zo groot was als een pingpong balletje waardoor ik nog geen meisje durfde aan te kijken. Ja, ik was vaak jaloers op vrienden die mooie vriendinnen hadden. Het was een periode van stoer doen, een manier om erbij te horen. Daarbij kwam in die periode nog eens mijn hoog gevoeligheid en de kenmerken van ME naar boven.. 
In die periode werd er als het ware ook nog eens een beroepskeuze gemaakt door mijn vader. Wiljo, zei hij, word maar slager, dan heb je voor de rest van je leven een baan waar je goed mee kan verdienen. Ok, ik startte de zesjarige opleiding tot ambachtelijk slager. Het was een drukke periode gezien ik vanaf mijn 17e de zesjarige slagersopleiding ging volgen. Eén dag in de week naar school met vijf dagen werk en alleen op de zondag vrij. Zes tot zeven jaar zitten zwoegen om het allemaal maar geregeld te krijgen. Tijd voor een sociaal leven was er te weinig. Ik zat te vaak gevangen in leugentjes, manipuleren, agressie en vechten en vluchten. 

 

In de adolescentiefase ontdekte ik mijn handigheid, het maken, het klussen, het oplossen. Dit werd steeds meer mijn uitdaging. Ik kon ondernemen en verantwoordelijkheden op mij nemen waardoor ik werd gezien en gehoord. In die periode ontstond een van mijn sterkste overtuigingen “wat de een kan, kan de ander ook.” 


Mijn grote voorbeeld werd mijn vader, waar ik mijn moeder meer op de achtergrond hield, of mijn moeder mij misschien wel losliet gezien ze totaal geen grip op mij had. En zo zijn er tientallen voorbeelden en situaties die ik zou kunnen belichten over een schaduwkant, met emoties en gedrag. Als ik het zwart-wit neer zou leggen, was het een periode van faalangst en geen grip op mijn eigenwaarde. Mensen in mijn omgeving hebben echt wel tegen mij verteld, man, wat ben je goed, wat ben je lief, wat aardig van je, ga zo maar door. Het was er echt wel, maar van binnen was het een andere wereld dan ik aan de buitenwereld kon, of durfde te laten zien. 


En nogmaals, ik heb vele en vele mooie dingen mogen ervaren en gezien. Het gaat meer om de beeldvorming van een schaduwkant die we allemaal hebben, of niet dan? Ik kan je vertellen wat mijn schaduwkant mij tot de dag van vandaag ook weer heeft opgeleverd. Nu lijkt het erop dat ik bij het vorige deel in de klaagbank zit, maar ik wil hierbij ook aangeven dat ik een fantastische jeugd heb gehad met de nodige aandacht van mijn ouders. Tot de dag van vandaag ben ik trots op mijn ouders, en kan daarbij zeggen dat ik van ze hou. Ik ben nu op een leeftijd waar je dingen anders ben gaan zien, anders kunt gaan zien. Dit allemaal omdat ik geleerd heb de verantwoordelijkheid te nemen, en zo naar je eigen aandeel te kijken in situaties en gebeurtenissen. 


Mijn gehele voorgeschiedenis heeft er wel voor gezorgd dat ik uiteindelijk dit werk kan doen, waar ik elke dag met plezier aan begin. Dat ik nu kennis kan gaan delen door het ontwikkelen van de Endless training “waarom reageer ik zoals ik reageer”. Ik kan terugkijken op een mooi leven tot de dag van vandaag. Ik weet hoe het is als je goed kan reflecteren en je verantwoordelijkheid daarin gaat nemen. Als laatste zou ik graag met je willen delen wat ik geleerd heb in wat voor emotionele situatie, tegenslag dan ook, hoe ik dit heb kunnen omzetten in kracht, rust, vrede, oké zijn met de allesomvattende liefde. Dit is dan ook de grote basis van de Endless training “waarom reageer ik zoals ik reageer”.


Gelukkig is er ook een makkelijke manier om de verborgen kant van je persoonlijkheid te ontdekken, bijvoorbeeld door kritisch naar je medemens te kijken. Dus laat die vervelende buurvrouw, de zelfingenomen man van je vriendin of de veel te optimistische collega in je hoofd de revue passeren. Hoe vervelender je ze vindt, hoe beter het is. Alles waar je je namelijk aan ergert bij anderen, kan je helpen jezelf beter te begrijpen. Zo kun je vreemden gebruiken als spiegel van de ziel. Je ergeren aan anderen en een instinctieve hekel hebben aan wildvreemden zegt meer over jou dan over die anderen. En hoe slechter je de ander kent, hoe groter de projectie. Als je emotioneel heftig op een ander reageert, is dat vaak iets wat je in jezelf onderdrukt. 

 

Stel, je komt in je eentje op een receptie en je ziet een heleboel mensen die je niet kent. Je vraagt je af bij wie je moet gaan staan. En dan zie je altijd iemand die je direct tegenstaat. Misschien is dat een opschepperig iemand, iemand die het hoogste woord heeft. Als je je daaraan ergert, moet je je eens afvragen of je zelf niet iets meer van die eigenschap kunt gebruiken.


Iemand die eigenlijk aan niemand een hekel heeft, behalve aan die vage kennis die op het irritante af alleen aan zichzelf denkt. Bij doorvragen blijkt juist het gebrek aan empathie bij die ander haar te storen. En laat dat nou net de eigenschap zijn die ze zelf misschien iets te veel heeft. Ik denk altijd eerst aan anderen en dan pas aan mezelf. Misschien moet ik ook eens denken “val allemaal dood” en eerst aan mezelf denken.

 

Een jonge moeder die twee studies afrondde en de hele wereld afreisde. Ook zij ergert zich aan niemand. Behalve dan aan die ene buurman die ze nauwelijks kent, maar die altijd maar opschept over hoe goed hij overal in is. Misschien moet ik mezelf ook wat meer op de borst kloppen, zegt ze. Misschien ben ik veel te bescheiden en is het juist die zelfingenomenheid die me bij de buurman ergert. De eigenschap die ik al van kinds af aan wegdruk, waardoor ik nooit helemaal goed uit de verf kom.

 

Hoe minder goed je iemand kent, hoe groter de spiegel die hij of zij je voorhoudt. Natuurlijk zijn er ook mensen die echt vervelend zijn die je niet kunt uitstaan om wat voor reden dan ook. Maar juist als je iemand heel slecht kent, is er waarschijnlijk een andere reden voor de irritatie die hij of zij bij je oproept. 


De vage bekende met zijn totale gebrek aan humor, kan je laten zien dat je je leven lang al te veel je best doet om iedereen te entertainen met grappen en leuke verhalen.
De afkeer die je van iemand kan hebben die altijd het hoogste woord heeft, kan je laten zien dat jij misschien wat uitgesprokener moet zijn. En een hekel hebben aan een collega die uitblinkt in onnozelheid, kan jou misschien laten zien dat je niet altijd je best hoeft te doen om de slimste van de klas te zijn. Natuurlijk is het niet altijd leuk om je eigen weggestopte kanten te herkennen, maar het levert wel een prachtige schat aan informatie over jezelf op. In mijn beleving en ervaring is het leren van je schaduwkant een pre voor persoonlijke groei.

 

Iedereen heeft positieve en negatieve kanten, maar die horen wel bij elkaar. De meeste mensen zijn zich niet bewust van hun negatieve eigenschappen, maar je moet ze toelaten om te kunnen groeien. Dat gaat makkelijker als je het gevoel hebt dat je in wezen een goed mens bent. Als je positief tegenover jezelf staat, kun je je slechte eigenschappen makkelijker toelaten. Het is per definitie heel pijnlijk om die kant te zien, maar hoe pijnlijker het nu is, hoe blijer het je uiteindelijk maakt.

 

Hoe kom je erachter wat je slechte kanten zijn?
Luister naar feedback van anderen. Als je fel reageert, is er misschien iets aangeraakt wat heftige emoties oproept. Let op je dromen, maar ook op je fantasieën en dagdromen. Hou een droomdagboek bij. Je schaduwkant kan zichzelf openbaren in een persoon in je dromen, die op je lijkt, maar die je ook angst inboezemt of dingen doet die jij eng vindt.

 

Om welk gedrag van anderen kun je je kwaad maken?
Welke mensen vind je vervelend? Bedenk dat hoe slechter je iemand kent, hoe groter de projectie van je eigen schaduwkanten is. Welke eigenschappen draag je zelf sterk naar buiten? Als je maar blijft benadrukken dat je zo vergevingsgezind bent, heb je misschien ook een wraakzuchtige kant die je sterk onderdrukt. Als je een hele uitgesproken mening hebt die je te vuur en te zwaard verdedigt, zit er vaak iets achter wat je onderdrukt, waarschijnlijk het tegenovergestelde van wat je uitdraagt.
Vraag je af welke eigenschappen naar boven komen als je veel alcohol drinkt. Omdat alcohol je natuurlijke remmingen vermindert, kan er gedrag naar boven komen dat je doorgaans onderdrukt.
Als je vecht met je schaduwzijde, dan heeft deze de macht over jou. Het ego en onze schaduwzijde kan ons behoorlijk bezig houden. 

 

Accepteer je schaduwzijde
Waar het eigenlijk over gaat is om deze schaduwzijde die we hebben als mens te accepteren en daar eerlijk naar jezelf en eerlijk naar anderen in te zijn. Als je vecht met je schaduwzijde, dan heeft deze de macht over jou. Je wilt iets niet hebben wat er wel is, en daarmee onderdruk je het en komt het juist op allerlei sluikse manieren naar buiten.
 
Het ego vecht tegen duisternis!
Het ego wil niets liever dan perfect zijn. Het gaat er echter niet om alle schaduwkanten te ontmantelen en dan een perfect mens te worden of te zijn. Dat is een onbegonnen zaak en we zijn al perfect, juist ook met de schaduwzijde. Dus let op, wees beducht voor het ego, dat geen duisternis wil, want daardoor krijg je innerlijke strijd en kom je juist in de problemen. Natuurlijk groeien we en vallen er dingen, waar je voorheen moeite mee had, weg. Wat echter nog belangrijker is, is om jezelf volledig te nemen zoals je nu bent. Met alles, ja, ook met die kantjes waar je eigenlijk zelf een oordeel over hebt.

 

Het maakt je tot wie je bent, het maakt je mens.
Dus ik heb een ongeduldig kantje in mij. Ik neem mijzelf met al die gekke fratsen en keur mijzelf goed ook met die schaduwkant. Ik kan je één ding verzekeren: dat maakt het leven een stuk leuker! Dat wens ik jou ook toe!